Les propositions conditionnelles - 

 Zdania warunkowe

          Zdania warunkowe są zdaniami złożonymi: składają sie przynajmniej z dwóch zdań, z których jedno - wyraża warunek , a drugie - to, co ma lub miałoby się stać w wypadku spełnienia warunku. W języku francuskim istnieje kilka możliwości wyrażenia warunku w zdaniu podrzędnie złożonym. To, jakiego typu zdania użyjemy, zależy od usytuowania i realizacji warunku w czasie.

          Jeśli będzie ładna pogoda, pójdę na spacer do parku. - przykład zdania warunkowego w j. polskim. Należy zauważyć, że zdanie, które wyraża warunek, rozpoczyna się słowem „jeśli”. Można go również zastąpić „ jeżeli” oraz „gdyby”. W języku francuskim słowa te tłumaczymy jednym wyrazem, jako „si”.

          Kolejność zdań nie jest tutaj ważna. „Si tu as le temps, nous irons au cinéma”(jeśli masz czas pójdziemy do kina) znaczy to samo co „Nous irons au cinéma si tu as le temps.”( pójdziemy do kina, jeśli masz czas).

Wyróżniamyu następujące rodzaje zdań warunkowych:

TYP I

          Odnosi się on do teraźniejszości. Oba zdania są w czasie teraźniejszym (présent). Używamy te zdanie warunkowe gdy mówimy o rzeczach oczywistych, różnego rodzaju prawach naturalnych oraz gdy akcja dzieje się w konkretnym momencie, w którym wypowiadamy zdanie.

Schemat zdania wygląda następująco:

Si (jeśli) + présent + présent

UWAGA! Zamiast czasu  présent w zdaniu nie określającym warunek można użyć trybu rozkazującego! Np.: Bois un verre d'eau, si tu as soif. (wypij szklanke wody, jeśli jesteś spragniony.)

Przykłady:

Si tu veux nous nous arrêtons. - Jeśli chcesz, możemy się zatrzymać.

Tu n'es pas stresée, si tu étidies régulièrement. - Nie stresujesz się, jeśli uczysz się

systematycznie.

Si vous apprenez une langue étrangère, vous répétez souvent les mots. - Jeśli uczycie

się języka obcego, powtarzajcie często słówka.

Si j'ai un livre intéressant je passe toute la soirée à lire. – Jeśli mam interesującą książkę, spędzam cały wieczór na czytaniu.

Si vous allez à Paris, visitez le Louvre. - Jeśli jedziecie do Paryża, zwiedźcie Luwr.

TYP II

          Typ ten odnosi się do przyszłości. Jeśli warunek i jego realizacja sytuują się w przyszłości, zdanie główne jest wyrażone przez czas przyszły (częściej le futur simple niż le futur proche), a zdanie podrzędne w czasie teraźniejszym.

Schemat zdania wygląda następująco:

Si (jeśli, jeżeli) + présent + futur simple

Przykłady:

Si Michel et Gabriel ne passent pas le concurs d'entrée, ils partiront à l'étranger. - jeśli Michał i Gabriel nie zdadzą egzaminu wstępnego, wyjadą za granicę.

Tu pourras lui écrire si tu trouves son adresse. – Będziesz mógł do niego napisać, jeśli znajdziesz jego adres.

Si tu as le temps, nous irons au cinéma. - jeśli będziesz miał czas, pójdziemy do kina.

S'il pleut, je resterai à la maison. - jeśli będzie padało, zostanę w domu.

TYP III

          Kolejny rodzaj zdań warunkowych odnosi się zarówno do teraźniejszości, jak i przyszłości. Typ ten stosujemy, gdy warunek jest niemożliwy do spełnienia w teraźniejszości, ale istnieje pewne prawdopodobieństwo, że zostanie zrealizowany w przyszłości. W tym wypadku słówko „si” tłumaczymy jako „gdyby”.

Schemat zdania wygląda następująco:

Si (gdyby) + imparfait + conditionnel présent

Tryb conditionnel présent tworzymy przez dodanie do tematu czasu Futur Simple końcówek czasu Imparfait.

Przykłady:

S'il était plus jeune il travaillerait plus. - Gdyby był młodszy, pracowałby więcej.

Si elle n'avait pas de voiture, elle prendrait le bus. - Gdyby ona nie miała samochodu, pojechałaby autobusem.

Si j'avais beaucoup plus d'argent, j'achèterais plus grande maison. - Gdybym miał więcej pieniędzy, kupiłbym większy dom.

TYP IV

          IV typ odnosi się do przeszłości. Typ ten stosujemy, gdy warunek i jego realizacja usytuowane są w przeszłości.

Schemat zdania wygląda następująco:

Si (gdyby) + plus-que-parfait + conditionnel passé

Czas plus-que-parfait tworzymy odmieniając czasownik posiłkowy (avoir lub être) w czasie imparfait oraz dodając czasownik główny w formie participe passé.

Osoba + être lub avoir(odmienione w imparfait)  + participe passé czasownika

Tryb conditionnel passé tworzy się przez odmianę czasownika posiłkowego (être lub avoir) w conditionnel présent oraz dorzucenie participe passé odmienianego czasownika.

Osoba + être lub avoir (odmienione w conditionnel présent) + participe passé

Przykłady:

Si vous aviez lu ce roman vous auriez su répondre à la question de l'examinateur. - Gdyby Pani przeczytała tą książkę, potrafiłaby Pani odpowiedzieć na pytanie egzaminatora.

Si tu avais eu le temps, nous serions allés au cinéma. - Gdybyś miał czas, poszlibyśmy do kina.